Kolon Kanseri Belirtileri Nelerdir

Kolon (kalın bağırsak) kanserinin kesin teşhisini yapabilmek zordur ama bu hastalığın belirtilerini anlamak ileride oluşturabileceği komplikasyonları önlemek adına faydalı olacaktır.

Kolon Nedir?

Bu hastalığı ve onun belirtilerini anlamak için öncelikle kolonun ne anlama geldiği ve ne işe yaradığından başlayalım. Kolon sindirim sisteminin besin, mineraller ve suyun emilimini sağlayan bir parçasıdır. Vücut, kolon sayesinde dışkı bırakır ve atıklardan kurtulur. Kör bağırsak ve rektum ile beraber kalın bağırsağı oluştururlar. Kalın bağırsak ise yaklaşık 2 metre uzunluğunda olup sonunda yaklaşık 15 cm uzunluğunda anal kanal ve rektum bulunur.

Kolon Kanseri Nasıl Anlaşılır?

Kolon kanserinin düzenli olarak izlenmesi gereken birçok belirtisi bulunur. Hastalığın ilk aşamalarında, belirtiler hastanın fark edebileceği seviyede olmayabilir. Bu sebepten dolayı özellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerin düzenli olarak taramadan geçmesi tavsiye edilir. Kolon kanserinin belirtileri 2 kategoride toplanabilir.

Lokal Kolon Kanseri Nedir?

Lokal kolon kanserinin belirtileri, bağırsak hareketlerinde oluşan olağandışı hareketlilikleri içerir. Kolonda biriken tümörler dışkının çıkmasını engelleyebilir veya dışkıyı katılaştırabilir. Bu yüzden, uzmanlar kabızlığı en açık belirtilerden biri olarak değerlendirirler. Lokal kolon kanserinin diğer belirtileri, sulu dışkı ya da ishal, dışkıda bulunan temiz veya kirli kan, mide krampları, dışkının şeklindeki herhangi bir değişim (kalem dışkı) ve bağırsakların boşaltılamadığı hissidir. Gelen kanın temiz olması tümör oluşumunun bağırsağın son kısımlarına doğru, kirli olması bağırsağın baş taraflarında olabileceğine işaret eder. Eğer bu belirtilerden herhangi birini 2 hafta veya daha uzun bir süre boyunca gözlemlediyseniz, en iyisi doktorunuza danışmanız olacaktır.

Sistematik Kolon Kanseri Nedir?

Sistematik kolon kanseri tüm vücudu etkiler bu yüzden hasta düzenli besleniyor olsa bile ani kilo kaybı yaşayacaktır. İştah kaybı, aşırı yorgunluk, kolonda oluşan tümörlerin oluşturduğu zararlı gazların neden olduğu bulantı veya kusma, kansızlık, sarılık sistematik kolon kanserinin belirtilerinden bazılarıdır.

Kolon Kanseri Belirtileri Varsa Ne Yapmalıyım?

Yukarıda saydığımız belirtilerden herhangi birinin çıkması durumunda mutlaka doktorunuza danışın. Doktorunuz, size tıbbi geçmişinizi soracak ve kan testleri ile çeşitli taramalar (kolonoskopi) yapacaktır. Birçok hasta utandığından veya verdiği acıdan ötürü kolon kanseri taraması yaptırmaya yanaşmamaktadır. Maalesef böyle bir çekince tanı koyulmasını geciktirerek durumunuzu daha riskli bir hale getirebilir.

Kimler kalın bağırsak kanseri açısından risk grubundadır?

-50 yaşın üstündeki kişiler
-Ailede birinci derecede akrabada, kalın bağırsak kanseri olan kişiler (kalın bağırsak kanseri riski 1.8 kat artar)
-Ailevi polipozis hastalığı olanlar (familyal adenomatozis polipozis – FAP)
-Yüksek yağ ve kalorili (özellikle hayvansal yağlar) diyetle beslenen kişiler
-Düşük lifli diyetle beslenen kişiler
-Kalın bağırsak polipleri veya kanseri olan kişiler
-Yumurtalık, rahim veya meme kanseri öyküsü olan kadınlar
-Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi 10 yıldan uzun süreden beri iltihabi bağırsak hastalığı varlığı (kalın bağırsak kanseri riski 1.5 kat artar)
-Obesite (aşırı kilolu olmak), egzersiz yapmamak (kalın bağırsak kanseri riski 1.5-2 kat artar)
-Şeker hastalığı (% 40 oranında riski arttırır)
-Sigara ve aşırı alkol kullanmak (kalın bağırsak kanseri riski 1.5 kat artar)
-Her gün düzenli kırmızı et tüketimi (kalın bağırsak kanseri riski 1.5 kat artar)
-Uzun süreli olarak gece vardiyasında çalışmak
-Peutz-Jeghers sendromu olan hastalarda yaşam boyu % 20 oranında bağırsak kanseri gelişme riski vardır.
-Tüm bu verilere rağmen, kalın bağırsak (kolon) ve rektum kanseri gelişen kişilerin % 75’inde hiçbir risk faktörü belirlenmemiştir.  

Kimler kalın bağırsak kanseri açısından düşük risk grubundadır?

-Kişisel veya ailesel bağırsak kanseri öyküsünün olmaması
-Birinci derece akrabalarda bağırsak kanseri öyküsünün olmaması
-Birinci derece akrabalardan birisinde 45 yaştan sonra bağırsak kanseri öyküsünün olması
-Bu grupta risk altında olmayan kişilere oranla iki kat risk bulunur.
-Bu gruptaki kişilere dışkıda gizli kan testi ve kolonoskopi önerilir.

Kimler kalın bağırsak kanseri açısından orta derecede risk grubundadır?

-Birinci derece akrabalardan birisinde 45 yaştan önce bağırsak kanseri öyküsünün olması
-Birinci derece akrabalardan ikisinde yaştan bağımsız olarak bağırsak kanseri öyküsünün olması
-Bu grupta risk altında olmayan kişilere oranla altı kat risk bulunur.
-Bu gruptaki kişilere 35-40 yaş civarında kolonoskopi önerilir ve 55 yaş civarında tekrarlanır.

Kimler kalın bağırsak kanseri açısından yüksek risk grubundadır?

-Aile bireylerinden birisinde ailevi polipozis hastalığı olması (familyal adenomatozis polipozis – FAP)
-Aile bireylerinden birisinde HNPCC (herediter veya kalıtsal nonpolipozis kolorektal kanser) bulunması
-Üç veya daha fazla birinci ve ikinci derecede akrabalarda kalıtsal bağırsak kanseri olması
-Bu gruptaki kişiler % 50 gibi risk altındadır.

Kalın bağırsak kanseri 50 yaşın altında görülebilir mi?

-Bu soru özellikle fazla araştıran genç insanların sıklıkla yönelttiği bir konudur. 30 yaş grubunda 10 yıl içinde bağırsak kanseri gelişme riski 10,000’de 6’dır.

Yaş ile bağırsak kanseri ilişkisi

Yaş    10 yılda risk    20 yılda risk    30 yılda risk
30          0.06               0.27               0.78
40          0.21               0.72               1.70
50          0.53               1.53               3.04
60          1.05               2.64               4.12
70          1.78               3.44            bilinmiyor