Diyatomeler (Latince: Bacillariophyceae) (Yunanca: διά (dia) = "içinden" + Ï„Îμνειν (temnein) = "kesmek",vb. "yarın kesilmek"), ökaryotik su yosunlarının fitoplanktonları oluÅŸturan temel gruplarındandır.
Diyatomeler, silisli sert kabukları olan ve fosilleri, kalın yer katmanları oluşturan bir algler familyasıdır. Şekil bakımından fevkalade zenginlik gösteren, küçük, esmer renkli, tek hücreli veya koloni halinde yaşayan alglerdir. Diğer alglerden çok farklı yapıdadırlar. En önemli özellikleri, hücrelerinde bol miktarda silis ihtiva etmeleri ve hücre çeperlerinin birbiri üzerine kapanan, kapaklı kutu biçiminde bir yapı göstermeleridir.
Bu durum onların sınıflandırılmasında da etkilidir. Hücre çeperinin ana maddesi pektin olup, buna % 95’e kadar deÄŸiÅŸebilen oranda silisiÅŸtirak eder. Diyatomelerin hücre çeperlerine kabuk (frustul) adı verilir. Ãœstteki büyük olan kabuÄŸa ‘epiteka’, altta küçük olanınada ‘hipoteka’ denir. Bir diyatome kabuÄŸunun ön ve alt yüzeyden görünüşüne ‘valva’ görünüşü, yandan görünüşüne kuÅŸak görünüşü denir. Epiteka ve hipoteka sayısı, türlere göre deÄŸiÅŸen ara bandlarla birbirlerine baÄŸlanır. Valva'da çeÅŸitli noktalı sıralar, kaburgamsı çıkıntılar ve delik benzeri süsler mevcuttur. ÇeÅŸitli ÅŸekillerde olan bu süsler, tür ve cinsler için karakteristiktir. Cyclotella comta’da olduÄŸu gibi, bu süslerin kabuÄŸun ortasında bulunan bir noktanın etrafında ışınsal doÄŸrultuda dizildiÄŸi tiplere sentrik, süslerin bir eksensel çizgiye göre simetrik veya asimetrik iki taraflı (bilateral) olarak dizildiÄŸi tiplere de pennat diyatomeler adı verilir.